Przewodnik po Kindergeld – niemieckim zasiłku rodzinnym obowiązującym do końca 2024 roku

Nie wiesz, czy pracując legalnie na terenie Niemiec, należy Ci się zasiłek rodzinny? Zastanawiasz się, jakie trzeba spełniać warunki? Nie wiesz jakie dokumenty zgromadzić i  gdzie złożyć wniosek? Trafiłeś we właściwe miejsce – z poniższego wpisu dowiesz się wszystkiego o zasiłku Kindergeld z Niemiec, z którym jednak trzeba będzie się “pożegnać” do końca 2024 roku.

Kindergeld – zasiłek rodzinny w Niemczech, z którym należy się pożegnać od 2025 roku

Kindergeld był w Niemczech wsparciem finansowym, skierowanym do rodziców w celu pomocy w zaspokojeniu podstawowych potrzeb ich dzieci. Kraj ten, słynący z rozbudowanego systemu zabezpieczeń socjalnych, oferował różnorodne świadczenia, mające na celu poprawę warunków życiowych zarówno jednostek, jak i całych rodzin. Zasiłek ten był przeznaczony dla wszystkich rodziców, niezależnie od ich sytuacji materialnej, i można było z niego korzystać aż do osiągnięcia przez dziecko pełnoletności. Dzięki Kindergeldowi niemieccy rodzice mogli liczyć na wsparcie w wychowywaniu dzieci i zapewnianiu im stabilnych warunków materialnych.

KINDERGELD: AKTUALIZACJA INFORMACJI

Zmiany w systemie świadczeń rodzinnych w Niemczech. Co może przynieść Kindergrundsicherung 2025?

Zasiłek rodzinny Kindergeld na dzieci mieszkające w Polsce

Jednym z częstszych pytań dotyczących Kindergeld było: „Czy mogę ubiegać się o Kindergeld, jeśli dziecko mieszka w Polsce?”. Odpowiedź brzmiała: tak, ale tylko pod warunkiem spełnienia podstawowych wymogów. Rodzic ubiegający się o ten zasiłek musiał mieć nieograniczony obowiązek podatkowy w Niemczech oraz zameldowanie z dzieckiem. Nawet jeśli dziecko mieszkało w Polsce z drugim rodzicem, wciąż istniała możliwość ubiegania się o świadczenie, lecz jego wysokość była pomniejszana o kwotę świadczeń przyznanych w Polsce, takich jak 500+ (obecnie 800+). Decyzja o przyznaniu była rozpatrywana indywidualnie przez Familienkasse.

Czytaj również: Kindergeld bez meldunku.

Zasiłek rodzinny w Niemczech – nowe przepisy Kindergeld w 2025 roku, czyli koniec ze świadczeniem, które znamy

Od 2025 roku w Niemczech Kindergeld zostanie zastąpiony przez nowy system wsparcia rodzin pod nazwą Kindergrundsicherung (podstawowe zabezpieczenie dzieci). Celem reformy jest uproszczenie procesu przyznawania świadczeń na dzieci oraz efektywniejsza pomoc rodzinom zagrożonym ubóstwem. Nowa struktura świadczeń składa się z dwóch części.

1. Gwarantowany zasiłek na dziecko – ta część jest niezależna od dochodu rodziców i ma zapewniać podstawowe wsparcie finansowe dla wszystkich dzieci. Stanowi ona rozwinięcie obecnego Kindergeld, ale będzie funkcjonować w ramach zintegrowanego systemu.
2. Dodatkowy zasiłek na dziecko – ta część jest zależna od dochodu rodziców i wieku dziecka, mająca na celu wsparcie rodzin o niższych dochodach. Zasiłek ten będzie bardziej elastyczny i dostosowany do indywidualnej sytuacji ekonomicznej rodziny.

Wszystkie formalności związane z nową Kindergrundsicherung będzie można załatwić online poprzez jeden punkt kontaktowy – Familienservice przy Federalnej Agencji Pracy, co ma zredukować biurokrację. Dzięki temu wszystkie dzieci będą objęte równymi prawami do wsparcia, bez względu na status zatrudnienia ich rodziców. Nowy system jest częścią większego projektu socjalnego, który ma na celu walkę z ubóstwem wśród dzieci i zapewnienie bardziej efektywnego wsparcia

Kindergeld 2025 – ile wynosi świadczenie?

Wysokość zasiłku Kindergeld w Niemczech jeszcze do niedawna (do 2022 roku) była stała – niezależnie od uzyskiwanych dochodów i sytuacji materialnej. O niemiecki zasiłek możemy starać się za 6 miesięcy wstecz od momentu wpłynięcia wniosku do Familienkasse.

W 2025 roku nowy system Kindergrundsicherung w Niemczech, który zastąpił dotychczasowy Kindergeld, składa się z dwóch głównych części.

1. Podstawowa kwota – stała miesięczna kwota wynosząca 255 euro na każde dziecko, która zastępuje obecne Kindergeld.
2. Kwota dodatkowa – uzależniona od dochodu rodziców i sytuacji rodzinnej, wspierająca głównie rodziny o niższych dochodach. Kwota ta będzie stopniowana według wieku dziecka oraz potrzeb finansowych rodziny.

Dodatkowo rodziny z dziećmi otrzymają wsparcie na cele edukacyjne, kulturalne i sportowe, co ma zwiększyć dostęp dzieci do zajęć pozaszkolnych.

Do jakiego wieku można pobierać Kindergeld? Jak to wygląda po zmianach?

Nowe Kindergeld (Kindergrundsicherung) wprowadza również zmiany dotyczące wieku, do którego można pobierać świadczenia. Nowa zasada pozostaje podobna: podstawowa kwota wsparcia przysługuje na każde dziecko do 18 roku życia. Jednak jeśli dziecko kontynuuje edukację, wsparcie może być wypłacane aż do ukończenia 25 lat. Nowy system przewiduje także wsparcie dla młodych osób bezrobotnych, które nadal mieszkają z rodzicami i mają niskie dochody, podobnie jak w przypadku wcześniejszych zasad Kindergeld.

Nowością jest możliwość bardziej elastycznego dostosowania wysokości dodatkowego wsparcia (Kinderzusatzbetrag) zależnie od sytuacji finansowej rodziny i wieku dziecka. Dzięki temu Kindergrundsicherung może lepiej wspierać rodziny o różnorodnych potrzebach, a uproszczona procedura wnioskowania przez platformę cyfrową ma ograniczyć biurokrację i ułatwić dostęp do świadczeń.

Jak uzyskać niemiecki zasiłek rodzinny? Dokumenty potrzebne do uzyskania Kindergeld (od 2025 Kindergrundsicherung)

Aby starać się o przyznanie zasiłku rodzinnego w Niemczech, musimy złożyć komplet dokumentów w Familienkasse, czyli Niemieckiej Kasie Świadczeń Rodzinnych. Odpowiedni wniosek możemy złożyć po upływie 6 miesięcy od rozpoczęcia pracy na terenie Niemiec.

Poniższe dokumenty będą potrzebne, aby ubiegać się o Kindergeld w 2025 roku.

• Zaświadczenie o zatrudnieniu (Arbeitsgeberbescheinigung) – potwierdzenie pracy i zarobków w Niemczech.
• Lohnsteuerbescheinigung – karta podatkowa lub wyciąg z wynagrodzenia.
• Anmeldung – dokument potwierdzający zameldowanie w Niemczech.
• Familienstandsbescheinigung – zaświadczenie o stanie rodziny i zameldowaniu dzieci.
• Dokumenty tożsamości i akty urodzenia dzieci (z ważnymi numerami identyfikacyjnymi).
• Zaświadczenie o nauce – w przypadku dzieci powyżej 18 roku życia, jeśli kontynuują edukację.

Jak uzyskać Kindergrundsicherung w Niemczech w 2025 roku? Krok po kroku

Krok 1: Wejdź na portal Familienservice przy Federalnej Agencji Pracy, gdzie dostępny będzie formularz wniosku online. Uzupełnij dane osobowe, dane dzieci oraz informacje o sytuacji finansowej rodziny.

Krok 2: Zbierz wymagane dokumenty:

• Zaświadczenie o zatrudnieniu lub wyciąg z wynagrodzenia (jeśli jesteś zatrudniony w Niemczech).
• Anmeldung – dokument potwierdzający zameldowanie.
• Akty urodzenia dzieci oraz zaświadczenia o stanie rodziny.
• Zaświadczenie o nauce dla dzieci powyżej 18 roku życia (jeśli kontynuują edukację).

Krok 3: Prześlij wniosek online, a dokumenty dostarcz w formie elektronicznej lub tradycyjnej, jeśli wymagane.

Krok 4: W przypadku pytań lub brakujących dokumentów Familienservice skontaktuje się z Tobą.

Przygotowane dokumenty proszę odesłać na adres biura:

Biuro Borsuk

Zwycięstwa 33/III OF

44-100 Gliwice

W razie dodatkowych pytań proszę o kontakt +48 786 001 203

Zaświadczenie z MOPS o Kindergeld

Niemiecki Familienkasse wymagał od nas przedstawienia odpowiednich dokumentów związanych z pobieraniem lub niepobieraniem świadczeń socjalnych w Polsce. Taki dokument mógł wystawić nam MOPS, ROPS lub GOPS i musiał odnosić się do okresu naszej pracy na terenie Niemiec i dotyczy zarówno wnioskodawcy, jak i opiekuna dziecka. Jeżeli zasiłki rodzinne były pobierane, potrzebny nam będzie wykaz z dokładnymi kwotami przypadającymi na każde dziecko z osobna. Dokument musiał zostać przetłumaczony przez tłumacza przysięgłego na język niemiecki.

Zasiłek rodzinny w Niemczech Kindergeld a zaświadczenie podatkowe

Prawo do składania wniosku o zasiłek Kindergeld miały wyłącznie osoby podlegające nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Co to oznacza? Do tej grupy zaliczamy się jeśli pracowaliśmy na terenie Niemiec przynajmniej 183 dni w ciągu roku podatkowego, 90% naszego dochodu światowego pochodzi z tego kraju, a  zagraniczne dochody nie przekraczają progu ustalonego na dany rok podatkowy. Taki rodzaj rozliczenia przysługuje nam również jeżeli Niemcy to nasz stałe miejsce pobytu i posiadamy tam meldunek.

Aby starać się o zasiłek rodzinny w Niemczech, należało udowodnić w Familienkasse nieograniczony obowiązek podatkowy. Można było to zrobić za pomocą poniższych dokumentów:

• umowy najmu mieszkania w Niemczech,
• zaświadczenia podatkowego z niemieckiego urzędu skarbowego Finanzamt (np. decyzja podatkowa Steuerbescheid),
• Lohnsteuerabzug – otrzymywany od pracodawcy w chwili rozpoczęcia pracy,
• potwierdzenia zameldowania w Niemczech.

Jak można było sprawdzić status wniosku o Kindergeld?

Czas oczekiwania na zasiłek zależny był od kilku czynników i mógł trwać od kilku do nawet 12 miesięcy. Wpływ na to mogła mieć sprawność działania lokalnego Familienkasse, poprawność wypełnionych wniosków oraz wszystkich dostarczonych dokumentów. Musimy uzbroić się w cierpliwość.

Jak sprawdzić, czy przyznano Kindergeld? W tym celu najlepiej skontaktować się bezpośrednio z Niemieckim Urzędem Rodzinnym, w którym składaliśmy wniosek. W taki sposób możemy uzyskać informacje o postępach weryfikacji naszego prawa do zasiłku.

Kindergeld – terminy wypłat zasiłku rodzinnego. Jak to wyglądało do 2024 roku?

Do końca 2024 roku zasiłek rodzinny Kindergeld w Niemczech wypłacany był co miesiąc na konto wskazane we wniosku. Dokładne terminy wypłat różniły się w zależności od ostatniej cyfry numeru Kindergeld i mogły przypadać na początek, środek lub koniec miesiąca.

Jak to bywało w Niemczech, wszystko było precyzyjnie uporządkowane. Każde świadczenie miało swój indywidualny numer, a ostateczna cyfra tego numeru decydowała o dniu, w którym Familienkasse dokonywała przelewu. Numer Kindergeld składał się z dużych liter „FK” poprzedzonych trzema cyframi oraz sześcioma cyframi następującymi po nich. Ostatnia cyfra, zwana „Endziffer”, decydowała o tym, kiedy nastąpi wypłata kluczowa:

• Ostatnie cyfry numeru 0 do 3 – wypłaty można było spodziewać się na początku danego miesiąca,
• Ostatnie cyfry numeru 4 do 6 – wypłata następowała w drugim tygodniu miesiąca,
• Ostatnie cyfry numeru 7 do 9 – zasiłek wypłacany był pod koniec miesiąca.

Każde dziecko otrzymujące Kindergeld miało swój indywidualny numer, a decyzja przyznająca zasiłek od Familienkasse oraz wszelka korespondencja zawierały ten numer, co pozwalało precyzyjnie przewidzieć terminy wypłat.

Dlaczego musiałem oddać Kindergeld?

Każda osoba pobierająca w Niemczech zasiłek Kindergeld musiała być świadoma swoich obowiązków wobec urzędu. Zmienność przepisów oraz inne czynniki mogły powodować, że świadczenie przestawało przysługiwać lub jego wysokość się zmieniała. Zdarzało się więc, że bez wcześniejszej informacji wypłata była wstrzymywana lub – co gorsza – urząd nakazywał zwrot części lub całego zasiłku za dany okres.

Zazwyczaj wynikało to z niedostarczenia aktualnych dokumentów dotyczących zmian w sytuacji życiowej, takich jak pobieranie podobnego świadczenia w Polsce. W takich przypadkach Familienkasse mogła zażądać zwrotu nadpłaty.

Jakie mogły być powody wstrzymania Kindergeld?

Bardzo ważne było dokładne zapoznanie się z treścią decyzji oraz terminowe odpisywanie na korespondencję przesyłaną z kasy rodzinnej. Wniosek na zasiłek rodzinny z Niemiec składano tylko raz – przyznane świadczenie obowiązywało bezterminowo. Jednakże Familienkasse musiała mieć pewność, że wszystkie warunki były nadal spełniane, dlatego kluczowe było informowanie o wszelkich istotnych zmianach. W przypadku zmian mogących wpłynąć na decyzję urzędu, powinno się z własnej inicjatywy informować odpowiednie organy, aby uniknąć problemów i konieczności zwrotu świadczenia.

Należało zgłaszać takie informacje jak:

• zmiana miejsca zameldowania rodziców lub dzieci,
• rozejście się rodziców (rozwód, separacja) lub wyprowadzka jednego z rodziców,
• zakończenie nauki przez dzieci,
• zmiana szkoły lub uczelni przez dzieci,
• zmiana stanu cywilnego dzieci,
• rozpoczęcie pracy przez dzieci.

Również bezzwłoczne wypełnianie i odsyłanie ankiet aktualizacyjnych, które Familienkasse wysyłała regularnie (najczęściej raz w roku), było konieczne dla potwierdzenia wszystkich niezbędnych informacji. Zaniedbanie tego obowiązku mogło skutkować wstrzymaniem wypłacania zasiłku.

Zasiłek rodzinny w Niemczech Kindergeld a 500 plus (800 plus)

W przypadku świadczenia 500+ (teraz 800+) sytuacja wyglądała inaczej niż przy zasiłku rodzinnym w Polsce. Jeśli jeden z rodziców pracował w Niemczech, a drugi przebywał w Polsce z dziećmi i pobierał świadczenie 500+, to w Niemczech Kindergeld wypłacano jako różnicę między wyższą i niższą kwotą świadczeń. Oznaczało to, że kwota Kindergeld była pomniejszana o wartość świadczenia 500+, aby uniknąć podwójnych wypłat.

Jeśli jednak 500+ nie było pobierane przez rodzica mieszkającego w Polsce, Kindergeld wypłacano w pełnej wysokości. W przypadku rezygnacji z prawa do Kindergeld lub zakończenia pracy za granicą rodzic musiał niezwłocznie zgłosić to do Familienkasse.

Warto było pamiętać, że próba uzyskania tożsamych świadczeń w obu krajach łatwo wychodziła na jaw, ponieważ pracownicy Familienkasse mogli współpracować z polskim MOPS-em, co prowadziło do odkrycia nieprawidłowości i konieczności zwrotu nadpłaconych środków.

RKO a Kindergeld.

Zwrot Kindergeld na raty

Jeżeli osoba została zobowiązana do zwrotu bezprawnie pobranego zasiłku Kindergeld, to wówczas kwotę należało zwrócić natychmiastowo i jednorazowo w wyznaczonym przez Familienkasse terminie. Nawet w przypadku decyzji o odwołaniu się od obowiązku zwrotu, konieczność spłaty pozostawała. Było to obowiązkowe, niezależnie od trwającego postępowania odwoławczego, a należność musiała być spłacona zgodnie z harmonogramem.

Kindergeld na dziecko niepełnosprawne

W przypadku ubiegania się o Kindergeld dla dziecka niepełnosprawnego proces przebiegał tak samo, jak w standardowych przypadkach. Różnica polegała jednak na tym, że świadczenie mogło być wypłacane do 25 roku życia dziecka, bez konieczności spełniania dodatkowych wymagań. Rodzice dziecka niepełnosprawnego mogli liczyć na wydłużony okres wsparcia, zapewniający finansowe zabezpieczenie w okresie dłuższym niż standardowy limit.

Kindergeld a studia zaoczne

Kindergeld przysługiwał również dzieciom pełnoletnim, które kontynuowały edukację, jednak forma studiów była kluczowa. Ustalono, że minimalny tygodniowy czas nauki musi wynosić 20 godzin, co wykluczało studentów zaocznych z prawa do Kindergeld. Powodem tego było założenie, że studia niestacjonarne zazwyczaj łączy się z pracą zawodową na pełny etat, przez co nie spełniały one wymagań czasowych dla świadczenia.

Kindergeld po rozwodzie

Według wcześniejszych regulacji prawnych, w przypadku rozwodu prawo do świadczenia Kindergeld miał rodzic/opiekun, który sprawuje opiekę nad dzieckiem. Przyznanie świadczenia weryfikowano na podstawie stałego meldunku dziecka. W efekcie zasiłek trafiał do rodzica, który mieszkał z dzieckiem, zapewniając mu wsparcie finansowe na codzienne potrzeby wychowawcze.

Dowiedz się więcej – Rozwód w Niemczech a skutki podatkowe – najważniejsze informacje.

Kindergeld po utracie pracy

Jeżeli utrata pracy wiązała się z koniecznością powrotu do Polski, należało bezzwłocznie poinformować o tym Familienkasse. Osoby zobowiązane były do przedłożenia dokumentów, które wskazywały datę zakończenia pracy na terenie Niemiec. W przypadku opóźnienia i dalszego wypłacania świadczenia, należało liczyć się z obowiązkiem zwrotu nadpłaconych środków.

Kindergeld a alimenty

Jeżeli sąd przyznał alimenty na dziecko, świadczenie Kindergeld nie wpływało na ich wysokość, podobnie jak w przypadku świadczenia 500 plus w Polsce. Zasiłek rodzinny z Niemiec trafiał do rodzica, który sprawuje opiekę nad dzieckiem, a alimenty były zobowiązaniem drugiego rodzica, które musiały być wypłacane niezależnie od zasiłku, w pełnej kwocie.

Świadczenie pielęgnacyjne a Kindergeld

Świadczenie pielęgnacyjne w Polsce było wsparciem pieniężnym przeznaczonym na pokrycie kosztów związanych z opieką nad osobą wymagającą pomocy. Było ono traktowane na zasadach zbliżonych do zasiłku rodzinnego w Niemczech, zgodnie z prawem unijnym. W związku z tym, osoby ubiegające się o Kindergeld miały obowiązek wykazać świadczenie pielęgnacyjne we wniosku o niemiecki zasiłek rodzinny, aby uniknąć ewentualnych nieporozumień i konieczności zwrotu nadpłaconego świadczenia.

Kindergeld a Gewerbe

Samozatrudnieni w Niemczech, prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą (Gewerbe), mogli liczyć na różne ulgi podatkowe i uproszczony system składek. Pomimo braku typowej umowy o pracę, osoby prowadzące Gewerbe zachowywały większość praw związanych ze świadczeniami socjalnymi. Jeżeli regularnie odprowadzano składki na ubezpieczenie oraz podatek dochodowy, osoby samozatrudnione miały prawo do ubiegania się o Kindergeld w Familienkasse.

Czytaj również: rozliczenie Gewerbe.

Jak wyglądała decyzja o przyznaniu Kindergeld?

Decyzja o przyznaniu zasiłku Kindergeld była dokumentem oficjalnym, który otrzymywał wnioskodawca od niemieckiego urzędu Familienkasse. Dokument ten zawierał informacje o wysokości przyznanego świadczenia, okresie, na jaki zostało przyznane, oraz szczegóły dotyczące uprawnionego dziecka lub dzieci. Decyzja ta obejmowała również informacje o ewentualnych warunkach, które należało spełnić, aby kontynuować otrzymywanie zasiłku, oraz możliwości odwołania się od decyzji w razie potrzeby.

Jak można było zrezygnować z Kindergeld?

Aby zrezygnować z Kindergeld, należało skontaktować się z niemieckim urzędem Familienkasse i złożyć stosowne oświadczenie o rezygnacji. Było to istotne, ponieważ rezygnacja mogła mieć wpływ na inne świadczenia socjalne, dlatego decyzja o rezygnacji wymagała przemyślenia. Dodatkowo oświadczenie musiało być dostarczone w wymaganym czasie, by uniknąć potencjalnych problemów.

Ile miesięcy wstecz można było wnioskować o zasiłek?

Wnioskowanie o Kindergeld mogło być dokonane maksymalnie do sześciu miesięcy wstecz od daty złożenia wniosku. Była to istotna informacja dla osób, które spóźniły się z wnioskowaniem od razu po spełnieniu warunków, ponieważ świadczenie nie było przyznawane automatycznie za wcześniejsze okresy.

Jak można było sprawdzić, czy ojciec pobiera Kindergeld?

Sprawdzenie, czy ojciec pobiera Kindergeld, wymagało współpracy z niemieckim urzędem Familienkasse. W przypadku wątpliwości można było zwrócić się do urzędu z prośbą o potwierdzenie, czy zasiłek jest pobierany. Dostęp do tych informacji był jednak ograniczony ze względu na ochronę danych osobowych i mógł wymagać odpowiedniego uzasadnienia interesu prawnego.

Zasiłek rodzinny z Niemiec – ile kosztuje załatwienie Kindergeld (Kindergrundsicherung od 2025 roku)?

Jeśli potrzebujesz pomocy w uzyskaniu nowego świadczenia Kindergrundsicherung, które od 2025 roku zastąpiło Kindergeld, trafiłeś we właściwe miejsce. Jesteśmy biurem rachunkowym specjalizującym się w rozliczeniach podatkowych z zagranicy i wspieramy naszych klientów w formalnościach związanych z uzyskaniem świadczeń rodzinnych w Niemczech oraz w innych krajach Unii Europejskiej. Sprawdź, ile kosztuje wsparcie doradcy podatkowego w Niemczech i skontaktuj się z nami już dziś!

Dzięki naszej pomocy uzyskasz należne Ci środki w postaci Kindergrundsicherung bez zbędnych komplikacji. Oferujemy kompleksowe wsparcie przy kompletowaniu dokumentacji oraz podczas kontaktów z Familienservice. Zachęcamy do kontaktu – pomożemy Ci we wszystkich formalnościach, doradzimy w sprawach prawnych i zaproponujemy najdogodniejszą formę współpracy. Zajmiemy się także Twoim zwrotem podatku z Niemiec, zapewniając pełne wsparcie na każdym etapie procesu.

Zaufaj nam – Holandia.org.