Zasiłek wychowawczy Elterngeld a rozliczenie podatkowe w Niemczech

Zasiłek wychowawczy Elterngeld a rozliczenie podatkowe w Niemczech – o czym należy pamietać?

Publikacja wpisu: marzec, 2022
Aktualizacja wpisu: styczeń, 2024

Praca i mieszkanie na terenie Niemiec wiąże się z wieloma korzyściami w postaci licznych świadczeń socjalnych. Na szczególną pomoc mogą liczyć osoby posiadające dziecko, którym przysługuje zasiłek rodzinny Kindergeld oraz dodatkowa zapomoga w Kinderzuschlag. Świeżo upieczony rodzic ma również możliwość rezygnacji z pracy lub ograniczenie zatrudnienia i pobierania z tego tytułu specjalnej zapomogi. Czym jest świadczenie Elterngeld? Jakie warunki należy spełnić, by je otrzymać? W tym wpisie przybliżymy działanie zasiłku wychowawczego w Niemczech i opiszemy jaki wpływ może mieć na rozliczenie podatkowe.

Niemiecki Elterngeld – co to jest i komu się należy?

Elterngeld to zasiłek przeznaczony dla rodziców, którzy po narodzinach dziecka decydują się na przerwanie lub ograniczenie pracy w celach opiekuńczych. Świadczenie to wprowadzone zostało w celu zapewnianie rodzicom czasu na zajęcie się nowo narodzonym dzieckiem, bez konieczności martwienia się o źródło dochodu.

Jeżeli świadczenie pobiera tylko jeden z rodziców, wypłacane będzie ono co miesiąc przez okres 12 miesięcy (do ukończenia pierwszego roku życia dziecka). W przypadku, gdy zasiłek przyznany zostaje  zarówno matce, jak i ojcu, otrzymywać oni będą Elterngeld będą przez 14 miesięcy.

Aby otrzymać niemiecki zasiłek Elterngeld, należy spełnić następujące warunki:

  • stałym miejscem zamieszkania lub stałego pobytu zarówno opiekunów, jak i dziecka muszą być Niemcy,
  • dziecko musi mieszkać w tym samym gospodarstwie domowym co opiekun składający wniosek,
  • rodzice muszą samodzielnie wychować dziecko  bez pomocy jakiejkolwiek instytucji czy zatrudnionej do tego osoby,
  • osoba wnioskująca o pobieranie zasiłku nie może pracować na pełen etat (do 30 godzin tygodniowo),
  • nie może zostać przekroczony roczny dochód w wysokości 250.000 € lub w przypadku pary 500.000 €.

Są to główne zasady wpływające na prawo do zasiłku, istnieje od nich jednak wiele wyjątków. Jednym z nich jest na przykład praca poza granicami Niemiec, jednak w ramach zatrudnienia w niemieckiej firmie. Istnieje także możliwość zdobycia Elterngeld również w przypadku jeżeli nie jest to nasze biologiczne dziecko. Może się tak stać w przypadku planowanej adopcji, dziecka partnera życiowego lub w czasie procesu uznawania ojcostwa. Pieniądze będą również przysługiwać członkom rodziny o pokrewieństwie do trzeciego stopnia włącznie jeżeli dziecko z różnych względów (m.in. choroba, śmierć, ciężkie upośledzenie) może być wychowywane przez rodziców.

Zasiłek wychowawczy w Niemczech – ile wynosi?

W ramach podstawowego zasiłku rodzicielskiego można otrzymać od 300 euro do 1800 euro miesięcznie. Wysokość Elterngeld zależeć będzie od wielu czynników, a najważniejszym z nich będą zarobki rodzica starającego się o prawo do tego świadczenia. Dokładniej chodzi o średni dochód uzyskanego w roku poprzedzającym narodziny dziecka. Z reguły, jeżeli nie mamy w tych miesiącach żadnych dochodów, podstawowy Elterngeld wynosi 65% dochodu netto sprzed narodzin dziecka. Jest to jednak ściśle powiązane z wysokością wynagrodzenia, i przy wysokości zarobków między 1.200€ a 1000€ kwota ta wzrasta bardzo niewiele, ale wynosić będzie już 67% wypłaty netto.

Dokładną kwotę zasiłku najlepiej wyliczyć używając specjalnie przeznaczonych do tego kalkulatorów lub zgłosić się do fachowego biura podatkowego z pytaniem do specjalistów w dziedzinie podatków zagranicznych.

Elterngeld Plus

W przypadku gdy zdecydujemy się na skorzystanie ze świadczenia Elterngeld Plus jego kwota jest o połowę mniejsza, jednak zamiast 14 miesięcy zasiłku przyznawany jest on przez 28 miesięcy. Jest to szansa dla rodziców na wcześniejszy powrót do pracy zarobkowej, korzystając z opcji zatrudnienia na pół etatu, w wymiarze do 30 godzin tygodniowo. Dodatkowym bonusem przewidzianym dla partnerów, jest możliwość  wnioskowania o wypłatę zasiłku Elterngeld Plus o dodatkowe 4 miesiące, jeśli oboje rodzice wykonywali w tym okresie pracę na pół etatu.

Wniosek o Elterngeld – gdzie i kiedy złożyć?

Wniosek o zasiłek wychowawczy Elterngeld należy złożyć w odpowiednim urzędzie. W zależności od kraju związkowego może być to inna instytucja. Nie trzeba robić tego, natychmiast po narodzinach dziecka – Elterngeld będzie wypłacony nawet do trzech miesięcy wstecz. Wystarczy we wniosku zaznaczyć, za jaki okres czasu wnioskujemy o otrzymanie Elterngeld w Niemczech.

Jakie dokumenty należy złożyć, aby otrzymać zasiłek?

Zanim złożymy wniosek o zasiłek, należy podczas składania wniosku udowodnić, że mamy prawo do pobierania Elterngeld. Potrzebne nam do tego będą następujące dokumenty:

  • kopię dowodu osobistego wnioskodawcy lub wnioskodawców,
  • akt urodzenia dziecka, może być to również świadectwo urodzenia otrzymane w szpitalu lub od położnej,
  • dowód poprzednich dochodów – osoby zatrudnione na umowę przedstawiają paski wynagrodzeń z ostatnich 12 miesięcy przed urodzeniem dziecka, a osób prowadzące działalność gospodarczą zazwyczaj ostatnie rozliczenie podatkowe.
  • dochody uzyskane w Polsce – zaświadczeniem z urzędu skarbowego UE/EOG oraz inne dokumenty, np. zaświadczeniem o pobieraniu zasiłku macierzyńskiego lub zasiłku rodzicielskiego,
  • ubezpieczenie – należy to udowodnić kopią karty ubezpieczeniowej lub dowodem ubezpieczenia prywatnego,
  • często urzędnicy wymagają także kopii decyzji o przyznaniu Kindergeld,
  • zgoda pracodawcy na udzielenie urlopu wychowawczego.

Elterngeld a rozliczenie podatkowe

Elterngeld jest nieopodatkowane, podlega on jednak tzw. progresji (tzw. Progressionsvorbehalt) co oznacza, że jest wliczany do wszystkich innych dochodów rodziny, co powoduje wzrost stawki podatku. W rzeczywistości więc wpłynie na ostateczny wynik naszego rozliczenia rocznego.

W przypadku par małżeńskich istnieje sposób w postaci całkowicie legalnej metody na wpłynięcie na wysokość zasiłku wychowawczego Elterngeld. Polega ona na zmianie klasy podatkowej w Niemczech na korzystniejszą w zaistniałej sytuacji. Jeśli jeden z małżonków zarabia znacznie mniej niż drugi, dobrym pomysłem jest kombinacja klas podatkowych III i V. Partner zarabiający mniej, wybiera V klasę podatkową V (5), która jest mniej korzystna pod względem podatkowym i ma znacznie wyższe odliczenia. Warto jednak wspomnieć, że odpowiedni wniosek o zmianę klasy podatkowej trzeba jednak złożyć co najmniej siedem miesięcy przed początkiem urlopu macierzyńskiego, co oznacza, że powyższe plany należy rozpocząć długo przed narodzinami dziecka.

Trzeba również pamiętać, że jeżeli podlegamy obowiązkowi rozliczenia w Polsce należy w deklaracji dla urzędu skarbowego przedstawić dochody pochodzące ze świadczenia Elterngeld.

Jeżeli w dalszym ciągu masz wątpliwości czy przysługuje Ci prawo do zasiłku Elterngeld lub nie wiesz, jak wypłata świadczenia wpłynie na Twój zwrot podatku z Niemiec, zgłoś się do specjalistów. Nasze biuro rachunkowe zajmuje się wszystkimi sprawami dotyczącymi uzyskania świadczeń rodzinnych z zagranicy – zapewnimy Ci kompleksową pomoc, oraz udzielimy wszystkich niezbędnych informacji. Zapraszamy do kontaktu i skorzystania z naszych usług.