Przewodnik po Arbeitslosengeld: jak uzyskać zasiłek dla bezrobotnych w Niemczech?

Niemcy słyną z bardzo dobrze rozwiniętego systemu świadczeń socjalnych. Doskonale widać to po zasiłku dla bezrobotnych, który funkcjonuje w tym kraju bardzo sprawnie. Mamy tu do czynienia z dwoma różnymi zasiłkami – Arbeitlosengeld I i Arbeitlosengeld II. Od czego  zależy, który z nich będzie nam przysługiwał po utracie pracy? Jakie warunki trzeba spełnić, aby w ogóle go otrzymać? Poniżej garść najważniejszych informacji o zasiłku dla bezrobotnych w Niemczech – zapraszamy.

Zasiłek Arbeitlosengeld I

Arbeitlosengeld I to świadczenie z niemieckiego systemu ubezpieczeń na wypadek bezrobocia. Przysługuje każdemu pracownikowi w przypadku utraty dotychczasowego zatrudnienia, jeżeli w ostatnich 2 latach przepracował co najmniej 12 miesięcy na terenie UE, a ostatnie źródło dochodów znajdowało się na terenie Niemiec. Ma on na celu uniknięcie problemów finansowych w tym często bardzo trudnym okresie przejściowym i  wypłacany przez okres od 3 do maksymalnie 24 miesięcy, w zależności od okresów kwalifikacyjnych i wieku. Należy się on bez względu na posiadany majątek i nie będzie w żaden sposób obniżony w przypadku posiadania oszczędności. Dodatkowo wiek wnioskodawcy nie może przekraczać 65 lat.

Inaczej sprawa wygląda, jeżeli w momencie utraty pracy posiadać będziemy inne źródło zarobków, ponieważ dochody z dodatkowej pracy będą miały wpływ na wysokość świadczenia. Trzeba pamiętać także że dodatkowa praca liczona jest maksymalnie do maksymalnie 15 godzin tygodniowo – większy wymiar oznacza brak bezrobocia, a co za tym idzie przekreśla szansę na Arbeitlosengeld I.

Czytaj również o niemieckim zasiłku rodzinnym.

Świadczenie Arbeitslosengeld II

W Niemczech funkcjonuje również zasiłek socjalny Arbeitslosengeld II (w skrócie ALG II), zwany potocznie „Hartz IV”, który przeznaczony jest dla osób w trudnej sytuacji materialnej, które z różnych powodów nie opłacały składek na ubezpieczenie na wypadek bezrobocia, bądź opłacały je zbyt krótko.

Mimo że Arbeitslosengeld II nazywany jest zasiłkiem dla bezrobotnych, w konkretnych przypadkach wypłacany jest także osobom pracującym, których wypłata nie jest wystarczająco wysoka, aby pokryć koszty utrzymania gospodarstwa domowego. Tak więc przysługiwać on będzie wszystkim pomiędzy 15 a 65 rokiem życia osobom zdolnym do pracy, niebędącym w stanie zapewnić sobie samodzielnie bytu. W porównaniu do świadczenia Arbeitlosengeld I niezbędny będzie jednak meldunek w Niemczech.

Prawo do zasiłku socjalnego ALG II przysługiwać będzie tak długo, jak osoba bezrobotna będzie w sytuacji życiowej niepozwalającej utrzymać się samodzielnie i zapewnić sobie minimum socjalnego. Ważne jest jednak, aby stosować się do wymagań dotyczących aktywnego poszukiwania zatrudnienia i stawiania się na każde wezwanie z urzędu pracy. Odrzucanie ofert pracy i ignorowanie zaleceń urzędu może prowadzić do odebrania świadczenia.

Zasiłek dla bezrobotnych – Arbeitslosengeld po rezygnacji z pracy

W przypadku, gdy pracownik sam zrezygnował z pracy, przez 12 tygodni obowiązuje go tzw. okres zakazu (Sperrfrist). Dopiero po upływie tego czasu można liczyć na zasiłek dla bezrobotnych w celu poszukiwania pracy Arbeitslosengeld I, jednak w takim wypadku przez pierwsze trzy miesiące świadczenie będzie niższe o 30%.

Czytaj również: zasiłek wychowawczy w Niemczech.

Zasiłek dla bezrobotnych Niemcy – gdzie złożyć wniosek?

W celu uzyskania Arbeitslosengeld I należy zgłosić się do lokalnego urzędu pracy (Bundesagentur für Arbeit) i złożyć niezbędne dokumenty potwierdzające, że przysługuje nam to świadczenie. Będą nam potrzebne dokumenty potwierdzające dotychczasowe zatrudnienie (określające czas i wysokość otrzymywanego wynagrodzenia), a także pismo z wypowiedzeniem umowy o pracę wraz z załączoną informacją o przyczynach zwolnienia lub rozwiązania umowy. Do urzędu powinniśmy zgłosić się jak najszybciej – nawet przed zakończeniem pracy, gdy obowiązuje okres wypowiedzenia. Możemy dokonać tego również drogą elektroniczną lub online.

Po Arbeitslosengeld I musimy zgłosić się natomiast do Jobcenter, i tam złożyć odpowiedni formularz. Wniosek składamy przez telefon, w internecie lub w placówce, a następnie należy dostarczyć niezbędne dokumenty. Najlepiej zrobić to osobiście, możemy jednak skorzystać z usług poczty. Będą nam potrzebne następujące dokumenty:

• dokument tożsamości,
• karta zdrowia;
• dokument z informacją o wysokości czynszu i opłat za mieszkanie,
• poświadczenie meldunku w Niemczech (Anmeldebestätigung);
• zaświadczenie o zarobkach;
• Umowa lub wypowiedzenie umowy o pracę w Niemczech.

Z tego miejsca zachęcamy do przeczytania wpisu dotyczącego tego, jak rozliczyć zasiłek dla bezrobotnych w Holandii.

Ile wynosi zasiłek dla bezrobotnych w Nemczech

Wysokość zasiłku Arbeitslosengeld I wyliczana jest na podstawie dotychczasowych zarobków osoby wnioskującej. Bezrobotny, który nie posiada dzieci, może liczyć na świadczenie równe 60% średniej pensji netto z ostatnich 12 miesięcy. Rodzic otrzyma natomiast zasiłek w wysokości 67% średniej pensji netto również z ostatnich 12 miesięcy. Przez cały okres pobierania Arbeitslosengeld I pokrywane są także składki na ubezpieczenie zdrowotne, pielęgnacyjne i emerytalne.

Zasiłek Arbeitslosengeld II wypłacany jest z budżetu państwa według podstawowych stawek świadczeń socjalnych. Na rok 2022 prezentują się one następująco:

• osoby samotne lub samotnie wychowujące dzieci – 449 euro,
• pary lub osoby żyjące w konkubinacie – 404 euro,
• dorośli żyjący w gospodarstwie domowym innych – 360 euro,
• młodzież w wieku od 14 do 18 roku życia – 376 euro,
• dzieci w wieku od 6 do 14 roku życia – 311 euro,
• dzieci w wieku od 0 do 6 roku życia – 285 euro.

Obliczenie wysokości ALG II polega na porównaniu całkowitego dochodu gospodarstwa domowego z jego potrzebami.

Zasiłek dla bezrobotnych w Niemczech – jak długo trwa?

To, jak długo wypłacany nam będzie zasiłek ALG 1, zależy od tego, przez jaki okres opłacaliśmy składki na ubezpieczenie na wypadek utraty pracy. Pociągane są one z naszego wynagrodzenia, przez co decydujący wpływ ma tutaj staż pracy. Ważny jest również nasz wiek, a dokładnie prezentuje się to następująco:

• składki były opłacane przez łącznie dwanaście miesięcy – 6 miesięcy zasiłku,
• składki były opłacane przez 24 miesiące – 12 miesięcy zasiłku,
• składki były opłacane przez 30 miesięcy, a pracownik ma co najmniej 50 lat – 15 miesięcy zasiłku,
• składki były opłacane przez 36 miesięcy, a pracownik ma co najmniej 55 lat – 18 miesięcy zasiłku,

Kiedy wypłacają Arbeitslosengeld?

Terminy wypłat Arbeitslosengeld w roku 2022 niemiecki prezentują się następująco:

• na styczeń 30.12.2021
• na luty 31.01.2022
• na marzec 28.02.2022
• na kwiecień 31.03.2022
• na maj 29.04.2022
• na czerwiec 31.05.2022
• na lipiec 30.06.2022
• na sierpień 29.07.2022
• na wrzesień 31.08.2022
• na październik 30.09.2022
• na listopad 28.10.2022
• na grudzień 30.11.2022

Zasiłek dla bezrobotnych w Niemczech a powrót do Polski

Każdy, kto otrzymuje w Niemczech świadczenie dla osób poszukujących pracy dłużej niż miesiąc, może starać się o transfer zasiłku do Polski. W tym celu musimy zgłosić to do urzędu 4 tygodnie przed wyjazdem i uzyskać druk U2, który następnie będziemy musieli przedstawić w polskim urzędzie pracy. Przebywając na terenie naszego kraju, dalej obowiązują nas takie same zasady dotyczące aktywnego poszukiwania pracy.

Zasiłek dla bezrobotnych w Niemczech a rozliczenie podatkowe

Podczas rocznego rozliczenia podatkowego w deklaracji składanej w Finanzamt należy ująć wszelkie zasiłki oraz świadczenia uzyskane w Niemczech. Dotyczy to także Arbeitslosengeld – zasiłek dla bezrobotnych jest jednak zwolniony z opodatkowania, natomiast posłuży do ustalenia wysokości ogólnego podatku za pomocą metody zwolnienia z progresją.

Jeżeli musisz rozliczyć się z niemieckim urzędem skarbowym lub chcesz starać się zwrot podatku z Niemiec, to warto skorzystać z pomocy specjalistów. Biuro podatkowe Holandia.org oferuje kompleksowe usługi i najlepsza możliwą obsługę – szybko uzyskamy dla Ciebie najkorzystniejsze rozwiązanie w bardzo atrakcyjnej cenie. Skontaktuj się z nami i skorzystaj z naszej wiedzy i doświadczenia, a wszystkie formalności załatwimy za Ciebie – zapraszamy.