4. klasa podatkowa w Niemczech: neutralna opcja dla małżeństw czy ukryta pułapka?

4. klasa podatkowa w Niemczech: neutralna opcja dla małżeństw czy ukryta pułapka?

Publikacja wpisu: kwiecień, 2025
Aktualizacja wpisu: kwiecień, 2025

Rozliczanie podatków w Niemczech to dla wielu Polaków pracujących za granicą nie lada wyzwanie. System klas podatkowych może wydawać się skomplikowany, szczególnie gdy trzeba zdecydować, która z nich jest najkorzystniejsza. Jedną z najczęściej wybieranych przez małżeństwa jest 4 klasa podatkowa w Niemczech. Ale czy rzeczywiście to najlepsze rozwiązanie? Dla kogo się opłaca, ile procent podatku faktycznie się płaci i jakie są alternatywy? W tym artykule rozwiewamy wszelkie wątpliwości i podpowiadamy, jak zoptymalizować swoje rozliczenie dzięki właściwemu wyborowi klasy podatkowej.

4. klasa podatkowa w Niemczech – ogólne informacje o niemieckim systemie

W niemieckim systemie podatkowym istnieje aż sześć klas podatkowych, z których każda jest przypisana do konkretnej sytuacji życiowej podatnika. Wśród nich szczególnie często wybieraną opcją przez osoby pozostające w związku małżeńskim jest 4 klasa podatkowa w Niemczech. Choć dla wielu wydaje się oczywistym wyborem, to w praktyce warto dokładnie przeanalizować, dla kogo ta klasa jest najkorzystniejsza oraz jak wpływa na wysokość zaliczek na podatek dochodowy. W tym artykule wyjaśniamy, kto może z niej skorzystać, jak obliczana jest wysokość podatku i kiedy warto rozważyć zmianę klasy podatkowej.

4 klasa podatkowa w Niemczech jest przyznawana automatycznie każdej parze, która zawiera związek małżeński i jest wspólnie zameldowana na terenie Niemiec. Po zawarciu małżeństwa urząd skarbowy domyślnie przypisuje obojgu małżonkom klasę 4, zakładając, że osiągają zbliżone dochody. Dzięki temu system z góry proponuje wariant neutralny podatkowo, który nie premiuje żadnej ze stron i pozwala uniknąć dużych rozbieżności w wysokości potrącanych zaliczek.

Kto może korzystać z 4. klasy podatkowej w Niemczech?

Klasa podatkowa 4 w Niemczech przeznaczona jest wyłącznie dla osób będących w związku małżeńskim, które są wspólnie zameldowane w Niemczech i pracują na umowie o pracę (niem. sozialversicherungspflichtig beschäftigt). To podstawowy wariant dla par, które uzyskują zbliżone dochody – system traktuje ich jako "równych" podatników.

Jeśli oboje małżonkowie pracują i ich zarobki są do siebie zbliżone, wybór 4. klasy podatkowej może zapobiec późniejszym dopłatom przy rozliczeniu rocznym. Obie osoby traktowane są wtedy indywidualnie w kontekście obliczania podatku, ale z uwzględnieniem wspólnego statusu małżeńskiego. To rozwiązanie neutralne podatkowo – nie faworyzuje ani jednego z małżonków.

Alternatywą dla 4 klasy podatkowej w Niemczech jest przede wszystkim kombinacja 3 klasy podatkowej i 5 klasy podatkowej. Rozwiązanie to może być korzystne, gdy między dochodami małżonków występuje znaczna różnica – zwykle przy rozbieżności powyżej 60/40.

4 klasa podatkowa Niemcy – ile procent podatku zapłacisz?

Wielu podatników zadaje sobie pytanie – 4 klasa podatkowa w Niemczech – ile procent podatku oznacza? W rzeczywistości niemiecki system nie określa jednej stałej stawki procentowej dla konkretnej klasy podatkowej. Wysokość podatku dochodowego zależy od wysokości wynagrodzenia i obowiązujących progów podatkowych, a klasy podatkowe w Niemczech jedynie wpływają na sposób naliczania miesięcznych zaliczek.

Dla osób w 4. klasie podatkowej zaliczki obliczane są według standardowej skali podatkowej. Przykładowo, przy rocznych zarobkach rzędu 30–40 tys. euro, efektywna stopa podatkowa może wynieść od 15 do 20%. Dlatego nie da się jednoznacznie powiedzieć, ile procent wynosi podatek przy 4 klasie podatkowej w Niemczech, ponieważ wszystko zależy od indywidualnych dochodów i innych czynników, takich jak ulgi podatkowe.

4 klasa podatkowa z faktorem – sprawiedliwy podział podatku dla małżeństw z różnymi dochodami

Pary małżeńskie w Niemczech mają do dyspozycji jeszcze jedno rozwiązanie – kombinację klas podatkowych 4/4 z tzw. faktorem. To metoda rozliczania, która wprowadza bardziej sprawiedliwy podział obciążeń podatkowych pomiędzy małżonków, nawet jeśli ich zarobki znacząco się różnią. Dzięki temu system uwzględnia rzeczywisty układ dochodów i eliminuje ryzyko dużych dopłat przy rozliczeniu rocznym.

Wariant z faktorem wprowadzono w 2010 roku jako alternatywę dla popularnej kombinacji 3/5, która w wielu przypadkach faworyzuje osoby o wyższych zarobkach, a drugiego małżonka obciąża wyższymi składkami i podatkami – co może być szczególnie niekorzystne przy prowadzeniu działalności gospodarczej. W przypadku klasy podatkowej 4 z faktorem zaliczki na podatek dochodowy obliczane są proporcjonalnie do zarobków każdego z małżonków, co czyni to rozwiązanie bardziej zrównoważonym i często korzystniejszym w dłuższej perspektywie.

Taka forma rozliczania ma docelowo stać się standardem, jako że kombinacja 3/5 ma zostać w niedalekiej przyszłości wycofana – więcej dowiesz się o tym we wpisie: Likwidacja klas podatkowych 3 i 5 w Niemczech – jak to wpłynie na rozliczenia podatkowe małżeństw?

4 klasa podatkowa w Niemczech – kiedy warto się na nią zdecydować?

Decyzja, aby pozostać w 4. klasie podatkowej, ma sens, gdy oboje małżonkowie pracują i ich dochody są zbliżone. Wówczas system pobiera od każdego z nich podobne zaliczki, co znacząco zmniejsza ryzyko dużej dopłaty przy rocznym rozliczeniu. To rozwiązanie, które cenią sobie osoby preferujące stabilność finansową i przewidywalność comiesięcznych wpływów.

Zmiana klasy podatkowej w Niemczech jest możliwa raz w roku na wniosek podatnika, a w wyjątkowych sytuacjach – takich jak ślub, rozwód czy narodziny dziecka – także w trakcie roku podatkowego. Wniosek składa się w lokalnym urzędzie skarbowym (Finanzamt), a coraz częściej można to zrobić również online za pośrednictwem systemu Elster.

Choć 4 klasa podatkowa w Niemczech jest uznawana za najbardziej neutralną i najbezpieczniejszą formę opodatkowania dla małżeństw, nie zawsze okazuje się najkorzystniejszą opcją. Jeśli nie wiesz, czy 4. klasa będzie dla Ciebie najlepsza, skontaktuj się z ekspertami Holandia.org – pomożemy Ci zrozumieć wszystkie opcje i dokonać najlepszego wyboru. Dzięki naszej pomocy możesz uniknąć niepotrzebnych dopłat i zoptymalizować swoje finanse i uzyskać wysoki zwrot podatku z Niemiec.